Στο http://www.epistolesugandamanos.blogspot.com/ μπορείτε να βρείτε μερικές επιστολές από αυτές που γράφτηκαν κατά την παρουσία μου στην Ουγκάντα.
Νομίζω ότι έχω πλέον ολοκληρώσει τις καταγραφές μου σ' αυτό το blog και όποιος θέλει μπορεί να τις διαβάσει από την αρχή ολοκληρωμένες.
Μάνος Κουμπαρέλης, Αθήνα, 13 Αυγούστου 2010
Έχει μόλις δώσει το δώρο της στον Επίσκοπο - μια κότα ζωντανή - και είναι χαρούμενη. Ντεγκέα, εορτή της Μεταμορφώσεως 6 Αυγούστου 2010.
Κάντε κλικ στη φωτογραφία, αξίζει.
Γουακίσο, Σάββατο 7 Αυγούστου 2010
Για την Ουγκάντα
Η κυριότερη φυλή της χώρας είναι οι Baganda που μιλούν Luganda και η χώρα τους (παλαιό βασίλειο με ιστορία 1000 χρόνων) λεγόταν Buganda, αλλά όταν έγινε προτεκτοράτο των Άγγλων αυτοί το ονόμασαν Uganda επειδή δεν άκουσαν σωστά. Ωστόσο η ονομασία του κράτους έμεινε αυτή γιατί έτσι τη δέχονται και οι άλλες φυλές. Ένας άνθρωπος από τη φυλή είναι ένας Muganda.Για όσους δεν το κατάλαβαν ήδη, στα Luganda η κατάληξη (υπό την έννοια του μεταβλητού μέρους της λέξης) μπαίνει στην αρχή.
Μικρό λεξιλόγιο
μζούνγκου: αυτό που είμαι εγώ, δηλαδή λευκός άνθρωπος, κάτι που το άκουσα αρκετές φορές γύρω μου να ψυθιρίζεται στο δρόμο.
ματάτου: όχημα που γράφει επάνω ταξί, αλλά είναι στην πραγματικότητα λεωφορείο υπό την έννοια ότι ακολουθεί συγκεκριμένο δρομολόγιο, αλλά σταματά και σε παίρνει όπου στέκεσαι επί του δρομολογίου (δεν υπάρχουν στάσεις). Έχει εισπράκτορα. Είναι αυτό που στην Ευρώπη θα λέγαμε 11θέσιο βαν, αλλά εδώ είναι μετασκευασμένο εσωτερικά και παίρνει ως και 22 ανθρώπους (ο εισπράκτορας μπορεί να κάτσει και πάνω σου αν υπερφορτώσει, όπως συνέβη χθες στον ιθαγενή διπλανό μου).
μπόντα-μπόντα: αυτό είναι όντως ταξί αφού σε πάει όπου θέλεις μόνο που είναι συνήθως μηχανάκι και σπανιότερα ποδήλατο. Παίρνει 2 επιβάτες εκτός από τον οδηγό, αλλά έχω δει και 3 (δηλαδή τετρακάβαλο). Υπάρχει και ταξί αυτοκίνητο, αλλά αυτό δεν έχει όνομα και δεν διαφέρει σε τίποτα από ένα ΙΧ. Φυσικά όλες οι τιμές μεταφοράς είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης που καλό είναι ένας λευκός να μην κάνει μόνος του. Ο όρος προέρχεται από την τοπική προφορά του αγγλικού border to border, που ήταν οχήματα μεταφοράς στην περιοχή των συνόρων Κένυας και Ουγκάντας (έφτανες στα σύνορα της μιας χώρας με ένα λεωφορείο και ένα μπόντα-μπόντα σε πήγαινε μέχρι το λεωφορείο στην άλλη). Σήμερα υπάρχει η Κοινή Αγορά της Ανατολικής Αφρικής (Κένυα, Ουγκάντα, Τανζανία, Μπουρούντι, Ρουάντα) με ελεύθερη διακίνηση αγαθών και ανθρώπων.
Νόμισμα
Το ουγκαντέζικο σελίνι. Με ένα Ευρώ αγοράζεις περίπου 2900 σελίνια, άρα με 350 Ευρώ και άνω είσαι εκατομμυριούχος.
Καιρός
Δεν ξέρω γιατί λέμε ότι στην Ελλάδα ο καιρός είναι ιδανικός. Με κάποια κριτήρια αυτό θα μπορούσε να το πει κανείς για εδώ. Αφού είμαστε στον Ισημερινό έχουμε όλο το χρόνο μέρα ίση με τη νύχτα, δηλαδή 12 ώρες. Ξημερώνει γύρω στις 7.00, αλλά υπάρχει αρκετό φως από τις 6.30 το πρωί. Κατ’ αναλογία το βράδυ νυχτώνει 7.00 και υπάρχει φως για λίγο ακόμη. Η θερμοκρασία είναι μεταξύ 18 και 28 βαθμών. Σε σκιασμένο μέρος δεν κάνει ποτέ ζέστη, ούτε κρύο. Αν είσαι κάτω από τον ήλιο όμως, θέλεις οπωσδήποτε κάλυμμα για το κεφάλι. Το βράδυ χρειάζεσαι οπωσδήποτε ένα σεντόνι και συνήθως και μια κουβέρτα.
Μου είπαν ότι είχε να βρέξει 3 βδομάδες, μέχρι την Κυριακή που έβρεξε καταρρακτωδώς. Η βροχή δεν ξεκίνησε ξαφνικά. Το ένιωθες ότι θα βρέξει ώρες πριν. Αλλά τελείωσε ξαφνικά και σχεδόν τίποτα δεν πρόδιδε μια ώρα μετά ότι είχε βρέξει. Όμως είναι καλό να βρέχει πού και πού γιατί, ανάμεσα στα άλλα, έτσι γλιτώνεις τη σκόνη. [Αυτό το σχόλιο το έγραψα στην αρχή όταν ήρθα. Μετά άρχισε να βρέχει σχεδόν κάθε μέρα επί σχεδόν τρεις εβδομάδες και μετά είχε μια σχετικά ζεστή και ηλιόλουστη εβδομάδα.]
Η χώρα βρίσκεται σχεδόν ολόκληρη σε υψόμετρο 1200 μέτρων, γι αυτό δεν κάνει ποτέ μεγάλη ζέστη. Η Καμπάλα έχει ετήσια βροχή 1200 χιλιοστόμετρα. Έχει 2 περιόδους βροχής (Φεβρουάριος - Ιούνιος και Αύγουστος - Δεκέμβριος). 9 μήνες του χρόνου στην Καμπάλα έχουν καθένας περισσότερη βροχή ακόμα και από τον βροχερότερο Δεκέμβριο στην Αθήνα. Ακόμα και οι ξηρότεροι μήνες, Ιανουάριος και Ιούλιος, έχουν όση βροχή έχει ο Φεβρουάριος της Αθήνας. Σχεδόν όλη η χώρα είναι καταπράσινη όλο το χρόνο.
Διαμονή
Τα σπίτια στα οποία έχω μπει (χαρακτηριστικά μέσων και άνω εισοδηματικών στρωμάτων) και ο ξενώνας στον οποίο μένω είναι σχετικά ψηλοτάβανα και έχουν πάνω από τα παράθυρα μόνιμα ανοίγματα με τσιμεντένια κενά και πυκνές μεταλλικές σίτες, αλλά όχι τζάμια. Έτσι τη μέρα φεύγει η νυχτερινή υγρασία και τη νύχτα δροσίζεσαι και προστατεύεσαι από την είσοδο κουνουπιών. Τα παράθυρα έχουν χοντρές σιδεριές από μέσα και τα τζάμια είναι απ’ έξω για να μην πιάνουν χώρο ανοίγοντας προς τα μέσα, όπως μου εξήγησαν. Πρέπει να είσαι πολύ προσεκτικός γιατί αν αφήσεις ανοιχτό παράθυρο από την εξωτερική πλευρά του κτιρίου ένας κλέφτης μπορεί να βάλει το χέρι του και να κλέψει ότι μπορεί να πιάσει και χωράει από τη σιδεριά ή με ένα μακρύ σίδερο να «ψαρέψει» τα πράγματά σου. Δεν θα σπάσει το τζάμι και δεν θα κόψει τη σιδεριά. Δεν θα δράσει όσο υπάρχει φως.
Ζω στην περιοχή της Ναμουνγκόνα, ένα μεσαίο εισοδηματικά προάστιο της πρωτεύουσας Καμπάλα (που έχει 2 με 3 εκατομμύρια κατοίκους, αλλά εργάζονται καθημερινά σε αυτήν γύρω στα 4.000.000), περίπου 6 χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης. Στην περιοχή ενός λόφου ο βασιλιάς της Μπουγκάντα (ιδιαίτερα δημοφιλής ακόμα και σήμερα και αντιμετωπιζόμενος σχεδόν ως θεός από τους ντόπιους) στον οποίο ανήκει σχεδόν όλη η γη της επικράτειάς του, χάρισε στην Ορθόδοξη Εκκλησία προ 60 περίπου ετών έκταση στην οποία υπάρχει ο Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Νικολάου, τα γραφεία της Μητρόπολης, όπου μένει και ο Μητροπολίτης Ιωνάς, ένα Νοσοκομείο, Σχολεία όλων των βαθμίδων (Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο), χώροι διαμονής για τους δασκάλους και αρκετούς από τους μαθητές και ένας ξενώνας για τους φιλοξενούμενους όπου και μένω.
Μαλάρια (ελονοσία)
Και να πάρεις το malarone δεν είσαι εξασφαλισμένος. Και έτσι κι αλλιώς δεν μπορείς να το παίρνεις για πάνω από ένα μήνα, άρα αν μείνεις περισσότερο καιρό εδώ είσαι απροστάτευτος. Ο γιατρός Αντώνης Λιάσκος που έρχεται εδώ τα τελευταία 17 χρόνια έχει προσβληθεί 4 φορές.
Έχεις διάρροια, εμετό και εξάντληση. Αν είναι βαριά, δεν μπορείς να σηκώσεις ούτε ένα ποτήρι. Μια φορά προσπαθώντας να φτάσει ως την πόρτα του δωματίου εδώ στη Ναμουνγκόνα για να ειδοποιήσει ότι είναι άρρωστος λιποθύμησε. Ξύπνησε σε λίμνη ιδρώτα. Κι ενώ πρέπει να πίνεις νερό, δεν θέλεις να βάλεις τίποτε απολύτως στο στόμα σου. Τελικά τον πήγαν στο Νοσοκομείο. Υπάρχει φάρμακο για την αντιμετώπιση της νόσου. Μια άλλη φορά του εκδηλώθηκε ενώ επέστρεφε στην Ελλάδα και νοσηλεύτηκε στην εντατική, όπου και γνώρισε τον γιατρό Παύλο, που από τότε άρχισε να έρχεται κι αυτός στην Ουγκάντα.
Ο π. Αντώνιος Μουτιάμπα μου είπε ότι στα μέσα Ιουνίου προσεβλήθη εκείνος και όλη του η οικογένεια. Έλαβαν αγωγή και έγιναν εντελώς καλά. Αλλά η αγωγή κοστίζει ακριβά για τα βαλάντια των ανθρώπων και εδώ τα φάρμακά σου πρέπει να τα πληρώσεις από την τσέπη σου.
Μου είπε ότι η μαλάρια βρίσκεται στην έξαρσή της προς της τέλος κάθε μιας από τις εποχές των βροχών. Στις ξηρές περιόδους, όπως όταν ήρθα εγώ μετά τα μέσα Ιουλίου, βρίσκεται σε ύφεση.
Ενορία Αγίου Αντωνίου Μόντε, Γουομπουλέζι, Επαρχία Λουέρο
Γι αυτό σας συστήνω να δείτε το http://www.standoniosmonde.blogspot.com/ , το οποίο είναι υπό κατασκευή από μένα και προς το παρόν έχει μόνο μερικές χαρακτηριστικές φωτογραφίες.
Ντεγκέα (εορτή της Μεταμορφώσεως)
Πρόκειται για την μεγαλύτερη και καλύτερα οργανωμένη Ορθόδοξη ενορία της Ουγκάντας
Ο ναός της Μεταμορφώσεως
Κλήρος και λαός (στη συντριπτική πλειοψηφία παιδιά) υποδέχεται τον Μητροπολίτη Ιωνά
Το πρώτο κτίριο σχολικών αιθουσών
Το έργο έλαβε τεράστια πνοή με την έλευση π. Ιωάννη Kibuuka, που έχει ζήσει και σπουδάσει πολλά χρόνια στην Ελλάδα και έρχεται συχνά σ΄ αυτήν. Περισσότερα από 1000 παιδιά, σχολεία όλων των βαθμίδων, οικοτροφεία, κέντρο υγείας. Μια τεράστια κυψέλη που σε σχέση με τις περισσότερες άλλες ενορίες λειτουργεί υποδειγματικά, αλλά έχει κι αυτή τις τεράστιες ανάγκες της, αφού συχνά μπορεί τα παιδιά σε μια τάξη να ξεπερνούν τα 80 και στους θαλάμους διαμονής να ζουν με υπερβολική πυκνότητα.
Όμως το έργο γίνεται και, όπως μου έλεγε ο Επίσκοπος κατά την επιστροφή στη Ναμουγκόνα, θα ήθελε η Ελλάδα να μην ενισχύει κυρίως μόνο 2 ενορίες - του π. Ιωάννη και του π. Ανωνίου Μουτιάμπα - άλλα και εκείνες που δεν έχουν ελληνομαθείς ιερείς με δεσμούς και συχνά ταξείδια στη χώρα μας.
Νέο κτίριο
To campus
Τάξη γεμάτη με παιδιά
Με τα παιδιά έξω από το ναό μετά το τέλος της Λειτουργίας
Παιδί παίρνει την ευχή του Επισκόπου κατά τη δεξίωση που ακολούθησε
Ο εκπρόσωπος του βασιλιά (καμπάκα) με τη φωτογραφία του βασιλιά στο πέτο. Ο λαός στην πλειοψηφία του δεν εμπιστεύεται την κυβέρνηση της χώρας (που στηρίζεται από τις ξένες δυνάμεις και ειδικότερα τους παλιούς αποικιοκράτες Άγγλους και σε πολλούς τομείς εξυπηρετεί τα δικά τους συμφέροντα) και το ξενόφερτο, όπως το θεωρεί, κοινοβουλευτικό σύστημα. Αντίθετα κάθε φυλή θεωρεί αρχηγό της το βασιλιά της. Ισχυρότερος από αυτούς είναι ο καμπάκα της Μπουγκάντα, που ήταν και το πρώτο βασίλειο της χώρας και από τα πρώτα όλης της Αφρικής (μόνο οι Ζουλού στη Νότια Αφρική και οι Γκανέζοι στη Δυτική Αφρική είχαν ουσιαστικά στην Υποσαχάρια Αφρική οργανωμένες κρατικές δομές πριν την έλευση των λευκών).
Ο π. Ιωάννης Κιμπούκα
... και ημείς οι μ(ου)ζούνγκου, δίπλα στον Επίσκοπο, απέναντι από το τραπέζι των επισήμων (για να μαθαίνουν οι τελευταίοι ότι και η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει τις λευκές πλάτες της, κάτι το οποίο μοιάζει εδώ να υπολογίζεται σημαντικά).
Γερόντισσα προσφέρουσα τη ζωντανή κότα της στον Επίσκοπο. Δεν θα ξεχάσω τα μάτια της ποτέ.
Στη γιορτή τρώνε και οι φτωχοί (και για τα ουγκαντέζικα δεδομένα) γέροντες. Φυσικά με τα χέρια, όπως όλοι πριν των 4-5 "τυχερών" για τους οποίους υπήρχαν πηρούνια. Όλοι πίνουμε από το μπουκάλι μας, αφού και να υπήρχαν ποτήρια δεν θα ήταν ασφαλές να τα χρησιμοποιήσουμε. Βέβαια οι περισσότεροι εδώ πίνουν βρασμένο νερό γιατί το εμφιαλωμένο τους έρχεται ακριβό. ("Δοκίμασα μια φορά και είναι ψιλοαπαίσιο" είπε ο καλοζωισμένος μ(ου)ζούνγκου.)
Γουακίσο, Σάββατο 7 Αυγούστου
Το πρωί μου τηλεφώνησε ο π. Αντώνιος για να συνεννοηθούμε για την ώρα που θα με έπαιρναν με το αυτοκίνητο για να πάω στη Λειτουργία στο ναό που έγιναν οι βαπτίσεις 2 εβδομάδες πριν και ο οποίος βρίσκεται δίπλα στο σπίτι του. Μετά κάναμε διάφορες απαραίτητες δουλειές για τις οποίες είχα μαζί μου το laptop μου.
Παρεμπιπτόντως μου ζήτησε να μιλήσω για την Παναγία στο εκκλησίασμα, "απλά, όπως τα σκέπτομαι". Αυτοί οι αιφνιδιασμοί δεν είναι ασυνήθιστοι εδώ στην Ουγκάντα. Ευτυχώς ήξερα από την προ 3 εβδομάδων ανάλογη εμπειρία (τότε για την Αγία Μαρίνα) ότι πιθανότατα θα ζητούσε από κάποιον συνεργάτη του να μεταφράζει από τα Αγγλικά και δεν θα μετέφραζε εκείνος από τα Ελληνικά. Ανασκουμπώθηκα, χρησιμοποίησα και την Καινή Διαθήκη στα Αγγλικά, που είχα πάρει μαζί μου από την Ελλάδα, κι άρχισα να γράφω. Ευτυχώς, ο άνθρωπος που με πήρε άργησε κατά το σύνηθες περίπου 1 ώρα κι έτσι πάνω κάτω πρόλαβα. Μάλιστα η ομιλία άρεσε στον π. Αντώνιο επειδή ήταν απλή. Είχε σύντομα όλο το βίο της Παναγίας και επικέντρωνε στις αρετές της που καλούμεθα να μιμηθούμε και στη βοήθειά της που είναι καλό να επικαλούμεθα όποτε έχουμε μεγάλη ανάγκη. Μου ζήτησε να τη γράψω στον υπολογιστή να του τη δώσω να τη φωτοτυπήσει να τη μοιράσει στην Ενορία του την άλλη Κυριακή στις 15 Αυγούστου.
Θεία Μετάληψη
Η πρεσβυτέρα Χάριετ πραγματική συμπαραστάτης στο έργο του π. Αντωνίου.
Και μια μαμά με το μωρό, που μετά κοινώνησε και η ίδια.
Η σειρά της Χάριετ να κοινωνήσει.
Ο π. Αντώνιος κοινωνεί τον ανάπηρο τα τελευταία χρόνια λόγω ασθένειας μεγάλο του αδελφό, που στη νεότητά του ήταν πρόσωπο μεγάλης μόρφωσης και προσφοράς στο χωριό τους.
Εδώ στην καλύβα του στο χωριό, πάντα βρίσκει ένα τρόπο να δώσει κάτι στα παιδάκια.
Μουκονγκόρο, Κούμι, 9 Αυγούστου
Η τελευταία μου έξοδος από τη Ναμουγκόνα θα μου μείνει αξέχαστη και αποτέλεσε σε πολλούς τομείς μια υπερβολική ανακεφαλαίωση των προηγουμένων. Με λίγα λόγια στην καθομιλουμένη νεοελληνική "τα είδα όλα".
Ξεκινήσαμε στις 5 το πρωί και επιστρέψαμε 17 ώρες μετά, από τις οποίες τις 13 είμασταν στο δρόμο. Διανύσαμε συνολικά περίπου 800 χιλιόμετρα. Περάσαμε το Νείλο και τα φράγματα παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας στη Τζίντζα και κατευθυνθήκαμε ανατολικά για το Μμπάλε προς τα σύνορα με την Κένυα. Το τοπίο ήταν εξαιρετικά όμορφο. Ο δρόμος περνούσε από κάθε χωριό, όπου ένα πλήθος από οδοντωτά "σαμαράκια" (και ένα τεράστιο κάθε φορά) ανάγκαζε τα αυτοκίνητα να διακόπτουν απότομα τον φρενήρη ρυθμό τους. Πρέπει να περάσαμε συνολικά περισσότερα από 500 σαμαράκια. Η ανάρτηση του αγροτικού με το οποίο πήγαμε ήταν μάλλον σκληρή και ο οδηγός μας δεν το λυπόταν καθόλου. Ακόμα πηγαίνω πάνω-κάτω.
Η περιοχή του Μμπάλε είναι πολύ πλούσια για τα δεδομένα της χώρας. Έχει μεγάλες βιομηχανίες, τεράστιες φυτείες και κάποια πολύ ωραία σπίτια και μεγάλες ιδιοκτησίες Ευρωπαίων και Ινδών (που παίζουν σημαντικό ρόλο στην οικονομική ζωή της Ουγκάντας, που κατακλύζεται από ινδικά προϊόντα). Ο καφές που παράγεται εδώ, ειδικά στους πρόποδες των παράξενων βουνών της περιοχής (πρώτη φορά είδα βουνά στην Ουγκάντα), θεωρείται από τους καλύτερους του κόσμου.
Συνεχίσαμε προς τα βόρεια για το Κούμι. Δεν ήταν δρόμος αυτό. Ήταν λακούβες με δρόμο πού και πού. Αρκετές δεν τις αποφύγαμε (δεν καιγόταν και ο οδηγός γι αυτό) και σε 2-3 περιπτώσεις είχα τη βεβαιότητα ότι "τώρα θα μας μείνουν τα αμορτισέρ στο χέρι". Φτάσαμε στο Κούμι, το οποίο είναι κάπως πιο ξερό από την υπόλοιπη χώρα, αλλά όχι τόσο τραγικά όσο μου είχαν πει. Ωστόσο εδώ προ έτους έφτασαν να τρώνε ποντίκια από την ανομβρία (και την απρονοησία, θα πρόσθετα εγώ). Συνεχίσαμε σε ένα μακρύ χωματόδρομο επί 10 χιλιόμετρα και μετά ο "δρόμος" άρχισε να στενεύει συνεχώς ακόμα περισσότερο. Εκεί που είχα απελπιστεί ότι δεν θα φτάναμε ποτέ, και αφού χαθήκαμε 2 φορές, ξαφνικά πρόβαλε μια εκκλησία στο μέσον του πουθενά. Η Παναγία Παραμυθία του Μουκονγκόρο (έτσι λέγεται το χωριό εδώ). Μας υποδέχτηκαν γυναίκες με τραγούδια (εντελώς προτεστάντικου στυλ πρέπει να ομολογήσω). Δίπλα στην εκκλησία χτίζεται ένα Νηπιαγωγείο χάρη στις προσπάθειες της κυρίας Μαρίας Φραμεντίτου από την Αθήνα, που ήταν φίλη της μητέρας μου, με ξέρει από μικρό παιδί και έπαιξε σημαντικό ρόλο στο να έρθω στην Ουγκάντα.
Ο χώρος που θα λειτουργήσει από τον προσεχή Φεβρουάριο το Νηπιαγωγείο.
Διακρίνεται στο μέσον ο άνθρωπος που ξεκίνησε την κοινότητα εδώ το 1993. Πώς; Θα το διηγηθώ χωρίς σχόλια όπως μου το είπε. "One day I was inspired by the Holy Spirit...". Τον ενέπνευσε το ΄Αγιο Πνεύμα και ενώ ήταν καθολικός είδε ότι υπήρχαν διαφορές στην πράξη της Εκκλησίας σε σχέση με το Ευαγγέλιο και έψαξε να βρει την αληθινή Εκκλησία. Είδε στην τηλεόραση τον προηγούμενο ορθόδοξο Μητροπολίτη, τον μακαριστό Θεόδωρο (Νανκυάμα), και πήγε στην Καμπάλα και τον επισκέφθηκε. Αργότερα τους έστειλαν ιερέα και πριν λίγα χρόνια χάρη στη δωρεά μιας Κύπριας κυρίας χτίστηκε η εκκλησία τους.
Ο οδηγός μας αριστερά και ο π. Τόμας από το Μμπάλε με τον π. Αντώνιο Μουτιάμπα.
Αφού μας πρόσφεραν τσάι (για το οποίο όμως δεν υπήρχε σουρωτήρι και έτσι δεν μπόρεσα να αποφύγω να φάω και τους κόκκους του), συζητήσαμε λίγο για το μέλλον της ενορίας και του σχολείου. Από τη συζήτηση έγινε φανερή η εντύπωση που είχαν οι άνθρωποι εδώ ότι όλες οι λύσεις μπορούν να προέρχονται μόνο από την έξωθεν βοήθεια.
Στη συνέχεια πήγαμε στην τοπική "αγορά" που θύμιζε εγκαταλειμμένο χωριό σε γουέστερν. Μετά από απίστευτες συνεννοήσεις σε κάποια "μαγαζιά" αγοράσαμε 1000 κιλά καλαμποκάλευρο (το κουρκούτι του οποίου συνιστά την κύρια τροφή των ανθρώπων εδώ), 200 κιλά φασόλια (δεύτερη κυριότερη), 80 κιλά αλάτι και μπόλικες καραμέλες για τα παιδιά. Τα χρήματα προήλθαν από τις δωρεές που μου έδωσαν κάποιοι από σας στην Ελλάδα.
Μετά άρχισε η διανομή σε όλους, ανεξαρτήτως θρησκεύματος, τους κατοίκους της γύρω περιοχής.
Οργανώθηκε γρήγορα μια επιτροπή διανομής. Σημείωναν ποιες οικογένειες έπαιρναν τρόφιμα. Σ' αυτό με εξέπληξαν με την ικανότητά τους, αλλά βέβαια ήμουν, μετά από τόσο καιρό στην Ουγκάντα, πολύ απαιτητικός στο να γίνει αυτό άμεσα και όχι αργότερα όπως μου πρότειναν. Επίσης, τους έκανε πολλές χρήσιμες υποδείξεις για τον τρόπο διανομής ο π. Αντώνιος. Μάλιστα επειδή δεν τον βρίσκαμε όταν επιστρέψαμε στην ενορία με τα τρόφιμα, ο π. Τόμας με πήρε με το μηχανάκι του και πήγαμε μέσα από μονοπάτια σε χωράφια για να τον συναντήσουμε.
Για κάποιους το φαγητό έμοιαζε εντελώς απαραίτητο.
Εδώ με τον π. Τόμας και τη Τζένιφερ, που κάνει κατηχητικό στα μικρά παιδιά και είναι πρόσωπο κλειδί για τη διατήρηση της κοινότητας μέχρι να έρθει κατάλληλος ιερέας, κάτι που ο Μητροπολίτης Ιωνάς με διαβεβαίωσε ότι θα γίνει σε 2 χρόνια όταν επιστρέψει το πρόσωπο που προορίζεται για εδώ από τις σπουδές του στο εξωτερικό. Της έδωσα προς διανομή σε έχοντες ανάγκη ένα ποσό στο χέρι και τα περισσότερα από τα ρούχα μου και τα άλλα πράγματά μου, αφού θα επέστρεφα στην Ελλάδα την μεθεπομένη και δεν είχε νόημα να γυρίσω με πράγματα πίσω.
Αρκετοί άνθρωποι εδώ έχουν, όπως ήδη παρατηρήσατε, σκληρή όψη.
Η ώρα είχε περάσει και πριν φύγουμε μας πρόσφεραν ένα γεύμα που με μεγάλη αγάπη είχαν ετοιμάσει για μας. Επειδή στην περιοχή δεν διαθέτουν μαχαιροπήρουνα, ήταν η πρώτη φορά στη ζωή μου που έφαγα με τα χέρι ρύζι στο οποίο είχε προστεθεί ζουμί. Δεν ήταν καθόλου εύκολο, δεν αισθανόμουν και πολύ ασφαλής, αλλά αν δεν έτρωγα θα τους πρόσβαλα.
Πήραμε το δρόμο της επιστροφής, στον οποίο είδα διάφορα παράξενα πράγματα, μεταξύ άλλων και ένα μηχανάκι με 5 (πέντε) άτομα επ' αυτού, μια ολόκληρη οικογένεια.
Τα καυσαέρια που έβγαζαν τα φορτηγά ήταν απίστευτα. Υπήρχαν φορές που στη διάρκεια της μέρας χρειαζόταν να ανάψεις τη μεγάλη σκάλα των προβολέων, αν ήσουν πίσω από φορτηγό σε ανηφόρα.
Και ενώ είχε σκοτεινιάσει, μας "έπιασε λάστιχο" (ως φυσική συνέπεια του τρόπου οδήγησης μέχρι εκείνη τη στιγμή). Η τοποθέτηση της ρεζέρβας αποδείχθηκε δύσκολη υπόθεση χωρίς την ύπαρξη όλων των κατάλληλων εργαλείων μέσα στο σκοτάδι. Ευτυχώς, λίγο πριν αρχίσουμε να απελπιζόμαστε, τα καταφέραμε και έτσι, αφού σταυροκοπηθήκαμε και είπαμε ένα "δόξα τω Θεώ", φτάσαμε τελικά στη Ναμουγκόνα, την οποία αντίκρυσα με ξεχωριστή ανακούφιση...
